ေရြးေကာက္ပြဲေလ့လာေရး ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႔ေတြ လာေရာက္ခြင့္ျပဳေပးသြားနိုင္ရန္ စီစဥ္ထား
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ဝင္မ်ား ထပ္မံခန္႕အပ္လိုေၾကာင္း သမၼတ သဝဏ္လႊာပုိ႔
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္တြင္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိး ၈ ဦးအား အဖြဲ႕ဝင္မ်ားအျဖစ္ ထပ္မံခန္႕အပ္တာဝန္ေပးအပ္လိုေၾကာင္း ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္နာယကထံ မတ္ ၃၀ရက္က သဝဏ္လႊာေပးပုိ႕ခဲ့သည္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကုိ လက္ရွိတြင္ ဥကၠ႒ ၁ ဦးႏွင့္အ ဖြဲ႕၀င္ ၆ ဦးစုစုေပါင္း ၇ ဦးျဖင့္ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး ထပ္မံ၍ ၈ ဦးတုိးျမႇင့္ကာ စုစုေပါင္း ၁၅ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းလုိသည္ဟု သမၼတ၏ မတ္လ ၂၆ ရက္စြဲျဖင့္ ေပးပုိ႔သည့္ သဝဏ္လႊာတြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲတြင္ တုိင္းေဒသႀကီးႏွင့္ ျပည္နယ္ အသီးသီးအား တာဝန္ခံႀကီးၾကပ္ေပးရန္ ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ကုိ ဥကၠဌ ၁ ဦးႏွင့္ အဖြဲ႕၀င္ ၁၄ ဦး စုစုေပါင္း ၁၅ ဦးျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းမည္ျဖစ္သည္။
တုိးခ်ဲ႕ဖြဲ႕စည္းမည့္အဖြဲ႕၀င္ ၈ ဦးသည္ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ၿပီး ဦးအင္ေဇာ္ေနာင္၊ ဦးစုိင္းခမ္းဝင္း၊ ဦးေစာဘလႈိင္၊ ဦးဟာကီး၊ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ၾကည္၊ ဦးစုိင္းႏြံေတာင္း၊ ဦးစုိင္းထြန္းသိန္းႏွင့္ ေဒါက္တာစုိင္းစံဝင္းတုိ႕ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္။
အထက္ပါပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ သက္ေသထင္ရွားျပၿပီး ကန္႕ကြက္လိုေသာ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားရွိပါက ဧၿပီလ ၂ ရက္၊ ၾကာသပေတးေန႕ မြန္းလြဲ ၁ နာရီေနာက္ဆုံးထား၍ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္႐ုံး၊ ညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ထံ စာရင္းေပးႏုိင္သည္ဟု သိရသည္။
ဝင္းကုိကုိလတ္
ေနျပည္ေတာ္ (မဇၩိမ)
____________________________________________________________________________________________
ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ ျဖစ္ေပၚလာၿပီးတဲ့ေနာက္ အရပ္သား အစိုးရ လက္ထက္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲကို တရားမွ်တမႈ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိ မရွိ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အေမရိကန္အေျခစိုက္ Carter Center နဲ႔ EU ဥေရာပသမဂၢ အဖြဲ႔ဝင္ေတြကို ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ခြင့္ျပဳလိုက္ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာႏိုင္ဖို႔အေရး စီစဥ္ေပးေနတဲ့အေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ဝင္ ေဒါက္တာ ေဒၚျမင့္ၾကည္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ဟုတ္တယ္၊ က်မတို႔ကေတာ့ေလ Carter Center နဲ႔ EU ကေတာ့ လာၿပီးေတာ့ ဆက္သြယ္တယ္ေပါ့ေနာ္။ ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ observation လုပ္ခ်င္တယ္ဆုိလို႔ က်မတို႔ ပထမဦးဆံုး MOU ထုိးပါတယ္။ ထုိးၿပီးေတာ့ အခု သူတို႔ ေတြကိုေပါ့ေနာ္ observation လုပ္ရမယ့္အခ်ိန္က်ရင္ က်မတို႔က သူတို႔ကို invitation ပို႔မွာပါရွင့္။”
ေမး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ပထမဦးဆံုးေပါ့ေနာ္ ၂၀၁၂ တုန္းကေတာ့ South East Asia Nation က ဖိတ္ခံရပါတယ္။ ဒီ ၂၀၁၅ ေတာ့ ပထမဦးဆံုးလို႔ ေျပာရမွာေပါ့ေနာ္ ဆရာမ။ အဲ့ဒီေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ေစာင့္ၾကည့္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆရာမတုိ႔ ေရြးေကာက္ပြဲကို လြတ္လပ္ၿပီးေတာ့မွ တရားမွ်တမႈ ရွိတဲ့ဟာမ်ိဳး လုပ္ႏုိင္ေအာင္ လုပ္ေနတဲ့ အစီအစဥ္ေလးေတြလည္း ေျပာျပပါဦး ဆရာမ။
ေျဖ။ ။ “အဲဒါကေတာ့ ဒီ observer ကို လက္ခံတယ္ဆုိတာ က်မတို႔ရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ငန္းဟာ တကယ့္ကို free and fair ျဖစ္တယ္ဆုိတာကို သူတို႔ observe လုပ္ႏုိင္ဖို႔ပဲေပါ့ေနာ္။ တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ က်မတို႔ရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲ integrity ကို သူတုိ႔ ေ၀ဖန္ဖို႔လို႔ပဲေပါ့ေနာ္။ ဆိုလိုတာကေတာ့ ဒါကို observer ေတြ လက္ခံျခင္းအားျဖင့္ က်မတို႔ ဒီလုပ္ငန္းဟာ free ျဖစ္သလား၊ fair ျဖစ္သလား သူတို႔ ဒါေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ဖုိ႔ပဲေပါ့ေနာ္။ For Transparency ပါပဲ။”
ေမး။ ။ ဆရာမ သူတို႔က ေစာင့္ၾကည့္ဖို႔အတြက္ကို ဘယ္လိုေနရာေတြမွာ စီစဥ္ေပးထားမွာပါလဲရွင့္။
ေျဖ။ ။ “ေစာင့္ၾကည့္ဖုိ႔ဆုိတာက ၂ မ်ိဳးရွိတယ္ေပါ့ေနာ္။ long term observer နဲ႔ short term observer - long term observer ဆုိတာကေတာ့ သူတို႔က ၃၊ ၄ လ ႀကိဳတင္ၿပီးေတာ့ သူတို႔က ေရြးေကာက္ပြဲ process တခုလံုးကုိ သူတို႔က ေလ့လာမွာေပ့ါ။ short term observer ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲအခ်ိန္က်ရင္ လာၿပီးေတာ့ မဲ႐ံုေတြမွာ ဟုတ္လား ေဆာင္ရြက္တဲ့လုပ္ငန္းေတြကို သူတုိ႔က observe လုပ္မွာေပါ့ေနာ္။”
ေမး။ ။ အခု ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပဖုိ႔အတြက္ကေရာ date သတ္မွတ္မႈက အေရႊ႕အေျပာင္းရွိပါသလား။
ေျဖ။ ။ “က်မတို႔ေျပာထားတယ္ေလ။ ေအာက္တိုဘာ last week နဲ႔ ႏို၀င္ဘာ first week အတြင္းမွာ ေၾကညာမယ္ဆုိတာ က်မတို႔ ၃ လအႀကိဳမွာ ေၾကညာမွာပါ။”
ဒါကေတာ့ ၂၀၁၅ မွာ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာမႈေတြကို ခြင့္ျပဳေပးတဲ့အေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ တာဝန္ရွိသူ ေဒါက္တာ ေဒၚျမင့္ၾကည္က ေျဖၾကားခဲ့တာပါ။
လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တမႈရွိတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသျပႏုိင္ဖို႔ အခုလို Carter Center နဲ႔ EU ကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာခြင့္ျပဳလိုက္တဲ့ ဒီလုပ္ေဆာင္မႈဟာ ဒီမိုကေရစီနည္းက် ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္လိုက္တဲ့ ဒီမိုကေရစီအစိုးရေပၚေပါက္ႏိုင္ဖို႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ခြင့္ျပဳလိုက္တာျဖစ္တယ္လို႔လည္း သမၼတရံုးဝန္ႀကီး ဦးစိုးသိမ္းက ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း ႐ိုက္တာစ္သတင္းတရပ္မွာလည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပႏုိင္ေရးမွာ လာမယ့္ ဧၿပီလေနာက္ဆံုးထားၿပီး ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ဘက္က ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမယ့္ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြကို ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ဖို႔ မွတ္ပံုတင္ႏုိင္ေရး သတ္မွတ္ေပးထားပါတယ္။
VOA
Edited (TEAM BCJP)
Category: bcjpnoa, htaynaing, News, winnaingoo, zaw tun, ခြန္ကံလွ, လမ္းမိုင္း, ေဝယံမင္း
