သယံဇာတထုတ္ယူေရး စီမံကိန္းမ်ား၌ ပြင္႔လင္းျမင္သာမႈ႕ရွိရန္လို
ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၌ အားနည္းခ်က္မ်ားရွိေနျခင္းႏွင့္ စီမံကိန္းဆုိင္ရာ သေဘာတူညီမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရာ၌ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ မရွိသည္႔အတြက္ ေရႊ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ပိုက္လုိင္းစီမံကိန္းကဲ႔သို႔ သယံဇာတ ထုတ္ယူသည့္ စီမံကိန္းမ်ား၌ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပသနာမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္သည္ဟု ေရႊသဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕က သံုးသပ္သည္။
အဆိုပါ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိသည့္ သယံဇာတ ထုတ္ယူသည့္ စီမံကိန္းမ်ားေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသားေရးရာ ျပသနာမ်ား ျဖစ္လာႏုိင္သည္႔အတြက္ သက္ဆုိင္ရာအဖြဲ႕အစည္းမွ ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားသူမ်ားအပါအ၀င္ ပညာရွင္မ်ားမွ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ၊ဇူလုိင္လ ၁၇ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္၊ ေရႊဂံုတုိင္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ ေတာ္၀င္ႏွင္းဆီ၌ ေဟာျပာပြဲတစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ခဲ႔သည္။
"စီမံကိန္းေတြကို လုပ္တဲ့ေနရာမွာ EIA,SIA ေတြကို ႏုိင္ငံျခားက ကုမၸဏီေတြနဲ႔ လုပ္တယ္၊ ၿပီးေတာ့ အဲဒါေတြကို ျပည္သူေတြ ေပးမသိဘူး ၊ ဓါတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းေၾကာင့္ ျပဳန္းတီးသြားတဲ့ သစ္ေတာေတြ ၊ တိရစာၦန္မ်ိဳးစိပ္ေတြ ၊ ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈေတြအတြက္ တရုတ္ႏုိင္ငံက အေလ်ာ္ေပးမွာလားလို႔ ေမးခ်င္တယ္"ဟု သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ေဆာင္ရြက္သူ ဦးတင္သန္းက ဆုိသည္။
အဆိုပါ ေရႊသဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕စီမံကိန္းႏွင္႔ သက္ဆိုင္သည္႔ EIA,SIA မ်ားအား ေဒသခံျပည္သူေတြနဲ႔ ပညာရွင္ေတြက ပူေပါင္းတင္ျပၿပီး အက်ိဳးရွိမရွိ စမ္းစစ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ႏွင့္ ေခတ္မီစီးပြားေရးေနာက္ကိုသာ လုိက္ေနျခင္းေၾကာင္႔ သဘာ၀အလွတရားမ်ား ႏွင့္ အဖိုးတန္ သယံဇာတ အားလံုး ပ်က္စီးသြားႏုိင္သည္ဟု ၄င္းက ဆက္ေျပာသည္။
"စစ္မွန္တဲ့ ဖယ္ဒရယ္ ဆိုရင္ သက္ဆုိင္ရာ တုိင္းရင္းသားေတြအတြက္ အက်ိဳးခံစားခြင့္ဆိုတာရွိရမယ္ ၊ ဒီေရႊသဘာ၀ ဓါတ္ေငြ စီမံကိန္းဆုိရင္ တုိင္းရင္းသား အခြင့္အေရးရွိတဲ့ ကခ်င္ ၊ ရွမ္း ေဒသက ျဖတ္သြားတာပါ၊ ဒီအတြက္ အဲ႔ဒီ ေဒသက တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ ဆံုးရႈံးရတယ္ "ဟု ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ယက္မွ ေဒၚခြန္ဂ်ာ က ေျပာသည္။
သယံဇာတအရင္းအျမစ္ ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ေဖာ္ေဆာင္ေရး(EITI) အဖြဲ႕၀င္ျဖစ္ရန္ ႀကိဳးစား ေနေသာ လက္ရွိအစိုးရ၌ အားနည္းခ်က္မ်ား ရွိသေနသည္႔အတြက္ အဆိုပါအဖြဲ႕၌ ေဒသခံလူမႈေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ပါ၀င္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း၊ လူမႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ားဟု ဆိုရာ၌ သက္ဆုိင္ရာ ေဒသခံစစ္စစ္မ်ား ပါ၀င္သင္႔ေၾကာင္း ကိုလည္း ၄င္းက ဆက္ေျပာသည္။
သယံဇာတ စီမံခန္႔ခြဲမႈဆုိင္ရာ ႏွင့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားအား ျပည္သူမ်ားအေနျဖင္႔ သိရွိႏုိင္ရန္ျပဳလုပ္ရမည္ ဆိုသည္႔ ဥပေဒ မရွိေသးေၾကာင္းႏွင့္ သယံဇာတဆုိသည္မွာ ႏုိင္ငံေတာ္ပုိင္ျဖစ္သည့္အတြက္ အစိုးရတစ္ခုတည္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ေနျခင္းမွာ Good Governess မျဖစ္ေသးေၾကာင္း HEREIB မွ ကိုေအာင္မ်ိဳးမင္းက သံုးသပ္သည္။
“ဒီ သယံဇာတကို ထုတ္ယူတဲ့ စီမံကိန္းေတြကရတဲ့ ၀င္ေငြေတြဟာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိတဲ့အတြက္ အဲဒီေငြေတြက ဘယ္လိုေနရာေတြမွာ အသံုးခ်တယ္ဆိုတာကို မသိရဘူး၊ အဲဒီ ပိုက္ဆံေတြက ျပည္သူေတြရဲ႕ က်န္းမာေရး ၊ ပညာေရး အတြက္ အနည္းငယ္ေသာ ပမာဏပဲ သံုးထားတယ္၊ အဲဒီအတြက္ ဒီလို အစီရင္ခံစာမ်ိဳး လုပ္တာပါ ” ဟု ေရႊသဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕မွ ဦး၀င္းေအာင္ကဆုိသည္။
ေရႊသဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႕လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႕မွာ ေရနံ သေဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ထုတ္ယူမႈလုပ္ငန္းအား ကန္႔ကြက္ေသာ လူမႈ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့ သဘာ၀ သယံဇာတ ထုတ္လုပ္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ႏွင့္ ေကာင္းမြန္သည့္ အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး စနစ္- ျမန္မာႏုိင္ငံတည္ဆဲ ဥပေဒမ်ား၏ အားနည္းခ်က္ ျပသနာမ်ား အစရွိသည္႔ အစီရင္ခံစာ စာအုပ္ကို ေရးသား ျပဳစုခဲ့ေၾကာင္းကိုလည္း သိရသည္။
လြင္ထူးကို(ျမစ္မခ)
